Reaksjonstid

Formål og Teori

Med dette forsøket skal vi teste reaksjontiden. Vi skal altså finne ut kor lang tid det tar for hjerna vår sanser hendelsen til man utfører handling. Dette blir styrt av nervesystemet vårt, og reaksjonstiden varierer fra person til person. 

Hypotese

Vi trur reaksjontiden vår er ca 0,5 sek.

Utstyrsliste

Linjal

Lommerekner

Framgangsmåte

Vi ville finne ut reaksjonstiden våra. Vi trengte 2 personer om gangen, der den eine holdt linjalen og den andre skulle ta imot. Den som holdt linjalen skulle holde linjalen slik at øverste punkt på handa skulle være parallellt med 0 cm på linjalen. Deretter skulle personen slippe linjalen, mens den andre tar imot. Da leser man av kor på linjalen handa greip tak. Vi gjor dette 10 ganga kvar for å finne ut gjennomsnittslengda.

Resultat

                                              Asbjørn                                   Anette                       Iselin

1	45cm	37cm	45cm
2	30cm	33	15
3	33cm	8	20
4	25cm	23	17
5	56cm	24	13
6	21cm	24	23
7	23cm	18	17,5
8	25cm	21	17
9	22cm	21	21
10	16cm	14	21
gjennonsnitt	28,0cm	22,8cm	18,9cm
Meter	0,28m	0,23m	0,189m

Vi brukte formelen:  reaksjonstid (t) = ½ (  2 x ( lengd / 9,81) ) 

Asbjørn: reaksjonstid på 0,24 sek

Iselin: reaksjontid på 0,22sek

Anette: reaskjonstid på 0,20sek

Konklusjon:

I hypotesen vår trudde vi reaksjontida vår var 0,5 sek, men den var altså dobbelt så kort.

Feilkjelder:

-         Unøyaktig måling, eller startspunkt.

-         At enkelte er mer forberedt på hva som skjer, og vil dermed være raskere. 

Blodgrupper i AB0- systemet

Formål:
I dette forsøket skulle vi lære om AB0- systemet og korleis ein kan teste blodtype. Vi skulle også finne ut kva blodgruppe vi har i AB0- systemet.

Teori:

I AB0-systemet er det fire blodgrupper: A, B, AB og 0. Blodgruppa får bokstavar eller antigena som sit på blodcellene. I blodserumet(væska) finst det karakterisert antistoff. Antistoffet anti-A får blodceller frå blodgruppe A til å klumpe seg saman. Den same reaksjonen skjer mellom anti-B og blodceller av gruppe B.

Utstyrsliste:

-          Blodlansett (steril)

-          2 tannpirkarar

-          Bomull

-          Anti- A- serum

-          Anti- B- serum

-          Sprit

-          Objektglas

-          Papirserviett

Framgangsmåte:

1. Arma skulle henge ned og ristast kraftig i nokre sekund, før ringefingeren vart vaska med sprit.

2. Lansettspissen vart stukken inn på sida av fingertuppen med ei rask og fast rørsle, og pressa deretter ut blod på eit objektglas. Glaset vart merka med “Anti- A og “Anti- B”. For å stoppe blødinga trykte vi ein bomullsdott mot såret.

3. Det vart drypt ein drope Anti- A- serum på bloddråpen ved A- merket og ein drope Anti- B- serum på den andre bloddråpen.

4. Serumet og bloddråpen vart blanda ved å røre med ein tannpirkar. Ein tannpirkar til kvar blanding.

5. Dersom blodcellene agglutinerte, blei dråpen kornete. Det skulle takast notat om blodet agglutinerte når det reagerte med Anti- A og Anti- B.

6. Då fann vi ut kva blodtype vi hadde. Vi fann også ut kva blodgrupper klassa hadde og kva fordelinga i den norske folkesetnaden var.

Figur:

  

Resultat:

Asbjørn: Blodet klumpa seg når eg hadde på antiserum for A. Når det vart tilsett antiserum for B, vart det berre flytande.
Anette: Blodet klumpa seg når eg hadde på antiserum for A. Når det vart tilsett antiserum for B, vart det berre flytande.
Iselin: Blodet klumpa seg når eg hadde på antiserum for A. Når det vart tilsett antiserum for B, vart det berre flytande.

Diskusjon:

Å ha blodtype A er ein fordel, for då kan ein få blod frå folk som har A eller 0. Dei som har blodtype 0 derimot, kan berre få frå 0. B kan få frå 0. AB kan få frå 0, A, B og AB. Men kvifor er det slik at vi har ulike, og somme har lik blodtype? Betyr det at vi har akkurat same blod som ein anna person? Nei det er ikkje slik, det er mykje som spelar inn, sjølvsagt er det visse ting som er likt, for ellers kunne ein ikkje fått inn ein annan sitt blod i seg sjølv. Eit spennande tema.
Her ser vi fordelinga på blodtype i klassa og i Noreg.

	Antal	%	% i Noreg
A	8	36	48
B	2	9	8
AB	0	0	4
0	12	55	40

Feilkjelder:

-          For lite blod og for mykje anti- serum, eller omvendt.

-          Unøyaktig avlesing.

-          Blodet tørka før det vart blanda med anti- serumet.

-          Bytting av anti- seruma, slik at det vart motsett blodtype av det ein eigentleg har.

Konklusjon:

-          Dette var eit spennande forsøk. Vi fann ut at vi har blodtype A, ein blodtype som er veldig vanleg i Noreg. Det er vi glade for. Dersom vi skulle bli sjuk eller komme utfor ei ulykke der vi mistar mykje blod, er det mange vi kunne fått blod frå.

Lysmikroskopet

Føremål: 
Hensikta med øvinga er å øve på bruk av mikroskop og lære meir om korleis planteceller er oppbygde.

Teori: 
Lysmikroskopet består av linser som finst i eit okular nærmast auget ditt, og fleire linser i objektiva. Linsene i okularet forstørrar kanskje 10 ganger, medan objektiva forstørrar 4,10 og 40 ganger. Den totale forstørringa blir då på 40,100 og 400. Ved hjelp av mikroskop kan vi observere cellekjernen, celleveggane og cytoplasmaen i cellene på laukskalet.

Planteceller skill seg frå dyreceller ved at dei har cellevegg, kloroplast og vakuole. I mikroskopet er det lett å sjå celleveggen og cellekjerna, og i nokre celler kan ein og sjå vakuoler og cytoskjelett.

Framgangsmåte: 
Først såg vi på en liten bit av eit millimeterpapir, for å sjå kor mykje dei ulike objektiva dekker.
Deretter lagde vi eit preparat, der vi skulle studere laukceller. Eit preparat lagar ein ved å leggje det ein skal sjå på, på eit objektglas, dekker det med ein dråpe vatn og så eit dekkglas og deretter plassere det heile på objektbordet. For å få fram eit tydeleg bilete av laukecella, regulerte vi lysinngangen med lysblendaren.


Utstyr: 
- Lysmikroskop
- Millimeterpapir
- Dropeteljar med vatn
- Objektglas
- Dekkglas
- Noko å sjå på, i detta tilfellet laukskal.

Resultat: 
Studie av millimeterpapir:
10x4 = 3,5 ruter
10x10 = 1 rute
10x40= 0 ruter

Studie av laukskjela:
Hudlag på oversida

                             

                       4*10                                           10*10                                          40*10

Hudlag på undersida

                       4*10                                           10*10                                           40*10


Diskusjon
Det er vanskeleg å sjå dei ulike organellane i ei plantecelle ved hjelp av lysmikroskop, men trass i dette klarte vi å sjå forma på plantecella. Teoretisk sett skal det vere mogeleg å sjå vakuoler, men det såg vi dessverre ikkje.
Oversida har ein gyllen lillafarge, medan undersida er meir gråleg(sjå bilete ovanfor).


Konklusjon
Forsøket var vellykka.

Feilkjelder
Dårleg hudlag av lauk
Luftbobler i preparat
Skittent objektglas
Dårleg syn
For lite lys
For mykje lys
Feil innstilling

Stimuli og tilpassing

Føremål:
I denne øvinga skal vi studere korleis meitemarken reagerer på stimuli som lys og temperatur. Det er viktig å gjere forsøket utan å plage dyra, og sleppe dei ut igjen når forsøket er ferdig.

Teori:Åtferda til mange artar er ofte ei blanding av nedarva og tillærte måtar å reagere på. Med åtferd meiner vi både spontane reaksonar som blir kalla refleksar, sinnsstemningar og kompplisert åtferd som vandringar, paringsritual og andre former for sosialt samspel. Det vi kallar instinkt, er nedarva åtferd som gir faste reaksjonsmønster. Evna til å lære også nedarva, men læring gjer at organismen kan tilpasse åtferda si etter erfaringar den gjer. Det handlar om å overleve, td ved å unngå å bli spist,  derfor er det dei individa som best meistrar desse utfordringane, er dei som overlever og fører gena sine vidare. Evolusjonen resulterar i ei åtferd som er mest mogleg optimal ut frå miljøfaktorane i området den lev i.  Åtferda hos enklare dyr er som oftast automatisk, men læring er ein viktig del av åtferda til nesten alle organismar.

Utstyr:
- Levande meitemark
- Glasrøyr, min. 1-2 cm i diameter
- Teip
- Lampe
- BomullBlått papir
- Isbitar

Del A - reaksjon på lys

Framgangsmåte:
Meitemarken fekk krype inn i eit glasrøyr og deretter vart det dekt med mørkt papir i begge endar, slik lys ikkje slapp inn. Ei lampe vart montert, slik at ho lyste på den delen av glasrøyret som ikkje var dekt med papir, og det vart registrert om og korleis meitemarken reagerte. Papirrøyret vart flytta slik at ulike delar av marken fekk lys og det vart registrert om dei ulike kropsdelane til marken reagerte på lyset.

Resultat:Den første marken ville ikkje bevege på seg, så det vart henta ein ny. Den nye meitemarken likte ikkje lyset og ålte seg raskt inn i skuggen. (på rekord tid)

Diskusjon:

Det at den første marken ikkje ville bevege seg kan vere at den var skada eller død når vi henta den. Meitemarken søkte skugge fordi det er instinkt. Dei "veit" at dei er meir utsette for å bli etne av fuglar på opne, lyse stadar, og marken "veit" også instinktivt at den tek skade av direkte sollys. Dette instinktet har blitt utvikla over fleire generasjonar, ved at dei som har søkt bort frå lyset, er dei som har overlevd og derfor fått føre gena sine vidare. 

Konklusjon:
Meitemarken likte ikkje lyset og dette er på grunn av overlevelses-instinkt som er nedarva.

Feilkjelder:
- Skada eller død meitemark
- Feil bruk av lys
- For lite skugge
- Mark i sjokktilstand

Del B - reaksjonar på temperatur 

Framgangsmåte:Meitemarken vart slept inn i eit glasrøyr som hadde lege til avkjøling i frysaren. Bomull vart lagt i eine enden i glasrøyret og røyret vart lagt på isbitar i ein plastbakke. Ei god lupe vart brukt for å telje kor mange samantrekkingar det var i kroppen til marken per minutt og det same vart gjort når røyret hadde oppnådd romtemperatur, og resultata vart samanlikna. 

Resultat:Meitemarken ålte seg mot bomullen, bort frå kulda. 

Diskusjon:Meitemarken søkte vekk frå kulden fordi det er instinkt. Dei "veit" at dei er meir utsette for å døy dersom det er kaldt og i naturen så kryp marken langt ned i bakken om vinteren der det er varmare enn oppe på bakken. Markar produserer eit frostvæskeliknande stoff som gjer slik at den kan tole temperaturar like under null, men ved vedvarande kulde vil dei døy. Dette instinktet har blitt utvikla over fleire generasjonar, ved at dei som har søkt bort frå kulde, er dei som har overlevd og derfor fått føre gena sine vidare.  


Konklusjon:
Meitemarken likte ikkje kulde og dette er på grunn av overlevelses-instinkt som er nedarva.

Feikjelder:
- Skada eller død mark
- Feiltemperert glas
- For lite bomull
- Meitemark i sjokktilstand
- For lite is

Kjelde:http://www.namdalsavisa.no/Magasin/Friluftsliv/Naturen/article5355193.ece
Bios 1

Bloggprosjekt i biologi

Velkommen til bloggen vår !
Dette er ein blogg som er oppretta av tre biologielevar som alle går siste året studiespesialisering. Her vil vi publisere rapportar av labøvingar som vi har gjennomført. Biologi kurset vi tek heiter Biologi1 og er pensum for andre klasse studiespesialisering, men sidan biologikursa er uavhengige av kvarandre, blir dei kjørt anna kvart år ved skulen vår. Den første rapporten som vil bli publisert her er "Stimuli og tilpassing", der vi skal studere korleis meitemarken reagerer på stimuli som lys og temperatur.